Herdenking, Lezing

Indië-Herdenking

Doorwerking van het Indische oorlogsverleden door de generaties heen’

Dinsdag 15 augustus 2023 20.00 uur 

Spreker Bart Nauta

5 mei Bevrijdingsdag, maar niet voor alle Nederlanders
De bevrijding begin mei 1945 van Nederland betekende niet voor alle Nederlanders het einde van de Tweede Wereldoorlog. In het toenmalige Nederlands-Indië was de oorlog nog in volle gang en was de situatie voor de inwoners slechter dan ooit. Enorme hongersnood, ziekten enepidemieën maakten in die laatste maanden nog vele honderdduizenden, zelfs is er sprake van 1 miljoen, slachtoffers onder Indonesiërs, ‘buitenkampers’ en gevangenen in de Jappenkampen. Pas na de capitulatie van Japan kwam er op 15 augustus 1945 ook in Azië een feitelijk einde aan WO II. Maar toen begon de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog die opnieuw veel levens kostte.

15 augustus Indië-Herdenking in Weesp
Over de ervaringen, het leed en de ontberingen tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië èn in de tijd daarna (Bersiaptijd) werd nadien nauwelijks gesproken. Om dit stilzwijgen in Weesp te doorbreken werd op 15 augustus 2013 het einde van WO II in Nederlands-Indië voor de eerste maal herdacht in de Weesper Synagoge en daarna jaarlijks herhaald. Er bleek veel belangstelling voor te zijn en in een behoefte te voorzien. 

Bart Nauta

Bart Nauta (1992) is onderzoeker en historicus. Hij specialiseerde zich in de studie van oorlogsgeweld en de psychosociale gevolgen voor overlevenden en hoe dat doorwerkt in volgende generaties. Hij houdt in Weesp een persoonlijke beschouwing op de doorwerking van het Indische oorlogsverleden. Hij sprak al enige malen over zijn eigen Indische familieachtergrond, onder meer op de herdenking Jongens- en Vrouwenkampen in Bronbeek. Na de lezing is er gelegenheid om vragen te stellen.

− De avond start om 20.00 in de Weesper Synagoge, Nieuwstraat 5

− Zaal open vanaf 19.30 uur

− De toegang en versnaperingen zijn gratis

− Een donatie wordt op prijs gesteld

De avond is speciaal bedoeld voor mensen met een (familie)band met het voormalige Nederlands-Indië. Ook jeugdigen worden van harte uitgenodigd. Na de lezing is er ruim gelegenheid om na te praten met een hapje en een drankje. 

• Voor meer informatie over Bart Nauta zie: https://www.ovgmanagement.com/bart-nauta

• Nadere informatie te krijgen bij Frida Bodisco, fridabodisco@gmail.com of 0651172497

Expositie

Eindexamen expositie Fotovakschool Amsterdam

De eindexamen expositie van de fotovakschool in Amsterdam vindt dit jaar plaats in Weesp.

Zaterdag 17 en zondag 18 juni 

van 13.00 – 17.00 uur,  

tonen naast Weesper Arend Edel, ook ©Rene,  Marien van der Velden en Zbigniew Zielinski hun eindexamen opdrachten. 

Rene heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld in landschapsfotografie. Hij is altijd en met veel geduld op zoek naar het juiste licht en de perfecte compositie en maakt vervolgens spectaculaire natuurfoto’s.


Marien toont portretten, waarbij hij ernaar streeft om beelden te maken die niet alleen mooi, maar ook zinvol en authentiek zijn. Zijn ultieme doel als fotograaf is om zijn klanten te helpen zichzelf op een creatieve nieuwe manier te laten zien.

Bij de portret foto’s van Zbigniew zie je een oog voor detail en probeert hij beelden te creëren die zowel esthetisch aantrekkelijk als emotioneel resonant zijn.

Als laatste toont Weesper Arend Edel,  (bekend van cabaretgroep Niet Schieten!) zijn creatieve veelzijdigheid. Hij heeft zich ontwikkeld op het gebied van conceptuele fotografie. Een tweede laag, een concept, een vleugje humor. Hoe dan ook: ‘Van een idee een beeld maken …dat is het doel.’ 

Loop gewoon lekker binnen in de synagoge van Weesp op de Nieuwstraat! 


Openingstijden 

zaterdag 17 juni & zondag 18 juni 

13.00 – 17.00 uur

Vrije toegang


Algemeen, Herdenking

BOUHUIJSAVOND

30 april 2023  20.00 uur

Joods vocaal ensemble Sjiera, o.l.v. dirigent Ilia Belianko

met ‘De Wereld van Joodse Muziek’

Achtergrond

Ter herdenking van het wegvoeren van de Joden uit Weesp in de Tweede Wereldoorlog organiseert de Stichting Vrienden van de Weesper Synagoge jaarlijks de meester Bouhuijsavond. Meester Bouhuijs, in die tijd onderwijzer van een lagere school in Weesp, had het al verschillende keren publiekelijk opgenomen voor de Joodse medeburgers. Zo vertelde hij de schoolkinderen dat ze mensen met een Davidster op hun jas altijd respectvol moesten groeten. Toen de Joden in april 1942 op bevel van de nazi’s naar Amsterdam getransporteerd werden, stond meester Bouhuijs met zoon Daan op het station om afscheid te nemen met een spandoek waarop ‘Tot Ziens’ stond. Dit was voor de bezetter de druppel en het ministerie van Onderwijs ontsloeg meester Bouhuijs een maand later zónder wachtgeld. Tot het eind van de oorlog had hij geen inkomsten meer. Hij wist dat dit het risico was en toch deed hij het. Hij had meerdere kinderen, waaronder Mies, later een geliefde schrijfster. Vanwege dit dappere gedrag is de jaarlijkse herdenking naar hem genoemd.

Programma

Dit jaar zal in dit kader een concertprogramma worden verzorgd.

De avond begint met het herdenken van het wegvoeren van de Joodse gemeenschap, waarvan er slechts 6 personen overleefden die niet meer naar Weesp terugkeerden.

Frida Bodisco Massink, voorzitter van de Stichting Vrienden van de Weesper Synagoge, houdt de herdenkingstoespraak.

Daarna neemt het Joods vocaal ensemble Sjiera, o.l.v. dirigent Ilia Belianko u dan mee door

 ‘De Wereld van Joodse Muziek’

Tijdens het concert gaat u op reis in tijd en ruimte langs de verschillende tradities van Joods-liturgische muziek, ondersteund door tekst en beeld. Van de vroege barok tot onze tijd en van Italië, Oekraïne tot Amerika en Israël (en niet te vergeten Nederland) zal Sjiera met deze a capella gezongen muziek u een onvergetelijke avond brengen.

Sommige muziek zal ook zeker in deze voormalige synagoge geklonken hebben.

Aanvang: 20 uur

Locatie: Weesper Synagoge, Nieuwstraat 3-5, Weesp

Kosten: € 10,00, gepast of via pin (bij aanvang of bij reservering) inclusief koffie/thee etc

Reserveringen:  reserveren of via bodisco@planet.nl

Het is aan te raden om te reserveren vanwege een maximum van 50 bezoekers.

Herdenking

Indië-Herdenking einde WOII op 15 augustus 2022 20.00 uur

in de Weesper Synagoge, Nieuwstraat 3-5 in Weesp

Spreker is Ede Dommering

Daarna Indische muziek van gitaarduo

Walter Creutzburg en Wouter Ruijterman

Op 15 augustus 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog in Azië en voormalig Nederlands- Indië. Daar betekende het einde van de oorlog geen bevrijding, maar het begin van weer een vreselijke periode voor al diegenen die in de Japanse kampen gevangen zaten en alle mensen buiten de kampen die bijvoorbeeld of half Indisch waren of Chinees of bij de overheid hadden gewerkt. Er komt steeds meer informatie boven nu de generatie die het nog zelf heeft meegemaakt bijna is uitgestorven maar wel, vaak op het laatste moment, herinneringen heeft willen delen. Het is belangrijk dat de zeer vele slachtoffers in Nederlands-Indië maar ook in China en andere Aziatische landen jaarlijks herdacht worden.

In de Weesper Synagoge wordt al sinds jaren 15 augustus herdacht. De avond is speciaal voor mensen met herinneringen aan of wortels in Nederlands-Indië van voor, tijdens en na de oorlog tot aan de soevereiniteit van Indonesië. Dit jaar spreekt ooggetuige van de oorlogsperiode Ede Dommering over zijn ervaringen voor en tijdens de Japanse bezetting en de periode daarna.

Na de lezing is er gelegenheid tot vragen stellen aan de heer Dommering.

Daarna volgt een muzikaal deel verzorgd door twee Weesper gitaristen.

Ede Dommering is geboren in 1935 in Surabaja als zoon van een advocaat. In 1942 moest hij met zijn moeder en zusje naar diverse Jappenkampen waaronder Tangerang en Adek. Zijn broer was 13 jaar en werd vrij snel afgevoerd naar een jongenskamp. Zijn vader zat als krijgsgevangene in een mannenkamp. Na de oorlog vonden ze elkaar terug, maar toen brak de Bersiaptijd aan, waarin veel gemoord werd en het leven op een andere manier zeer gevaarlijk was.

De muziek deze avond wordt gespeeld door het Weesper gitaarduoWalter Creutzburg en Wouter Ruijterman, die onderdeel zijn van het gitaartrio WAW. Zij spelen van klassiek tot populair. Speciaal voor deze avond brengen zij Indische muziek ten gehore, bekende Indische liederen in gitaaruitvoering.

De zaal is open vanaf 19.30 u

De toegang is gratis.

Adres: Weesper Synagoge, Nieuwstraat 3-5, Weesp.

LET OP PARKEREN! Vanwege de markt op dinsdag kan er maandagavond niet in de Nieuwstraat worden geparkeerd.

Voor verdere informatie: Frida Bodisco, voorzitter Vrienden van de Weesper Synagoge (0651172497 of fridabodisco@gmail.com).

Herdenking

Bouhuijsavond

 28 april 2022 20.00 u

Het Eerbetoon,

de vlucht naar Zwitserland

Documentaire van filmmaker Annet Betsalel over de vlucht van familie Joseph

Jaarlijks herdenkt de Weesper Synagoge het wegvoeren van onze Joodse inwoners in 1942 met de Bouhuijsavond. Meester Bouwhuijs was de onderwijzer die vrijwel als enige protesteerde tegen het wegvoeren. Dit jaar wordt dedocumentaire Het Eerbetoon gedraaid in aanwezigheid van Annet Betsalel en Paul Joseph die ook een inleiding verzorgen.

Paul Joseph vatte hij het plan op om een ingrijpende periodevan zijn leven op een bijzondere manier aan zijn kleinkinderen, en aan iedereen die het horen wil, te vertellen.En, om een eerbetoon te brengen aan al degenen die daarbij een belangrijke rol speelden.

Documentairemaker Annet Betsalel maakte, met Paul in de hoofdrol, een reis en bezocht alle plekken die de ouders van Paul met hem (hij was toen 5 jaar) tijdens hun vlucht voor de nazi’s aandeden. En zij maakte daarvan een filmdocumentaire. De film begint in Heidelberg, waar zijn ouders in 1936 nazi-Duitsland ontvluchtten. Zij vestigden zich eerst in Amsterdam,zoals vele andere joodse vluchtelingen, maar verhuisden een paar jaar later naar het Gooi met als doel om in de Nederlandse samenleving te integreren. Die hoop werd verstoord toen Nederland in mei 1940 onder de voet werd gelopen. Als snel kwamen er beperkingen voor joden. 

Het gezin Joseph was tot eind februari 1943 ‘bis auf weiteresvon Arbeitseinsatz gesperrt’, een eufemisme voor vrijstelling van transport via Westerbork naar de vernietigingskampen Auschwitz of Sobibor. Met behulp van de burgerij van Naarden ontsnapte het gezin aan deportatie en vluchtte naar Zwitserland. Het relaas van deze geslaagde vlucht is de basis voor de documentaire. Een reisverhaal met ontroerende ontmoetingen in vijf landen: Duitsland, Nederland, België, Frankrijk en Zwitserland. 

Aanvang: 20.00 uur 

Toegang: € 10,00 inclusief koffie, thee en een drankje na afloop. De opbrengst komt geheel ten goede aan de restauratie van het gebouw

Kaarten RESERVEREN of bel 0651172497

Paul Joseph was onder meer voorzitter van de joodse gemeente Naarden-Bussum. Annet Betsalel maakte al meerdere documentaires waaronder de film Treffpunkt Erasmus overWehrmachtsoldaten die joden in het Gooi hielpen bij onderduiken en publiceerde recent een jeugdboek getiteld ‘De wereld van Max’ (leeftijd 10 – 14 jaar) gebaseerd op werkelijkeoorlogs–gebeurtenissen.

Algemeen, Expositie

4Arts 2022 – Paasexpositie

16 t/m 18 april

De jaarlijkse Paasexpositie in Synagoge Weesp

Van 16 t/m 18 april vindt de jaarlijkse expositie van 4Arts plaats in de Synagoge in Weesp. Het is dit jaar al de twaalfde keer dat de Paas-expositie plaatsvindt, genaamd 4Arts 2022. Vier kunstenaars met elk een ander discipline vormen samen 4Arts 2022. Elk jaar verandert de samenstelling van de groep en dit jaar kunt u kennismaken met het werk van de vier kunstenaars Edith van Eijden-Calis (keramiek), Nora van Klingeren (Wandkleden), Dick Sierksma (houten beelden) en Simone Stawicki (schilderijen, gemengde technieken). 

4Arts 2022 is weer een zeer bijzondere tentoonstelling door de verschillende kunstvormen en de kwaliteit van het werk. De moeite waard om tijdens het Paasweekend te bezoeken. De feestelijke officiële opening is op zaterdag 16 april om 15.00 uur met muzikale omlijsting van het trio Gentle Rain. Onder het genot van een hapje en een drankje kunt u de werken van 4Arts 2022 bekijken en de kunstenaars zelf spreken. Iedereen is welkom op deze opening. 

In 2008 startte keramiste Edith van Eijden-Calis met een Paas-expositie in de Synagoge van Weesp, dat nu een terugkerend evenement is. Ieder jaar trekt de expositie honderden bezoekers. Het succes van 4Arts heeft zich inmiddels uitgebreid naar andere delen van het land, maar Weesp blijft toch de huisbasis van 4Arts. Elk jaar benadert Edith kunstenaars van verschillende disciplines om samen 4Arts te vormen. En ook dit keer is het weer een originele gevarieerde expositie geworden.

Edith van Eijden-Calis maakt keramiek. Rond 1990 is Edith gaan werken met keramiek en zich vervolgens gaan specialiseren in de Raku- en Naked Raku stooktechnieken. Zij is constant op zoek naar nieuwe vormen en combinaties met andere materialen waarmee ze een eigen stijl creëert en zich hierbij laat inspireren door alles om haar heen wat samen met het verrassingselement van de stooktechnieken resulteert in een uniek eindproduct. Al haar werken zijn unica.

Nora van Klingeren maakt wandkleden of wandtextiel van vervilte wol en handgeschilderde en gezeefdrukte zijde. Zij zoekt in haar werk graag naar combinaties van technieken. Het vervilten van wol in combinatie met zijde geeft structuur en diepte aan de kleden. De wandkleden bestaan uit vrij werk en werk in opdracht en variëren sterk in maat, van heel klein tot heel groot. Alles is handwerk en alle werken zijn dan ook unica.

Dick Sierksma toont zijn houten beelden. Bij zijn werk, laat hij zich inspireren door de vorm en de structuren van het oude aangetaste hout. Tijdens deze expositie toont hij werk vanveeneik, dt is eikenhout wat eeuwenlang onder de grond heeft gelegen en daar onder zuurstofarme condities is geconserveerd. Het hout heeft een bruin/zwarte kleur en is soms keihard. Deze veeneik komt uit de polders van het Naardermeer en de Bloemendalerpolder bij Weesp en zijn gedateerd op zo’n 3500 jaar voor Christus.

Het werk van Simone Stawicki bestaat voornamelijk uit schilderijen van gemengde technieken. Zij combineert hier bij acrylverf, inkt en pastel. De verf is vaak opgebracht met een super soaker (groot waterpistool). Haar werk kenmerkt zich door haar bijzondere kleurgebruik en het laten samensmelten van onderwerp en ruimte om de essentie van hetgeen zij wil zeggen te accentueren. Haar inspiratie is de vrouw, getekend door het leven. Het leven heeft haar wijs gemaakt en haar karakter en uiterlijk gevormd. 

De openingstijden

zaterdag 16 april van 13 uur tot 18 uur

zondag 17 april van 11 uur tot 17 uur 

maandag 18 april 11 uur tot 17 uur.

Voor meer informatie kunt u terecht op www.4arts.eu.

Algemeen, In Memoriam

In Memoriam Robby Israël

Vandaag 8 oktober is Robby Israël (1949) begraven. Op 7 oktober is hij overleden. Wij gedenken hem met grote waardering voor zijn rol in het bestuur van de stichting die de Weesper Synagoge 25 jaar geleden heeft gekocht toen de gemeente Weesp het aan een winkelier wilde verkopen. Heel treurig dat hij het jubileumfeest op 2 oktober jl niet meer kon meemaken. We wisten dat hij niet lang meer te leven had, enkele weken nog. Maar dat het zó snel gegaan kwam als een grote schok.

Robby vormde samen met prof. Arnold Heertje de kern van de stichting die eigenaar van de synagoge is. Waar Arnold Heertje nog wel eens emotioneel of wantrouwend kon reageren bracht Robby meestal de diplomatieke stem in. Hij had ook oog voor wat wij als vrijwilligers allemaal deden om het gebouw in stand te kunnen houden.

Robby heeft nog kunnen meemaken dat fantastische opvolgers voor ‘zijn’ bestuur konden worden gevonden. We begrepen dat hij daar erg blij mee was; de continuïteit was geborgd.

Dank je Robby, voor de prettige en goede samenwerking.
Namens het bestuur van de stichting Vrienden van de Weesper Synagoge, 
Frida Bodisco Massink (voorzitter)

Muziek

Niki jacobs & band – ‘The Ballad of Mauthausen’ (UITVERKOCHT)


Ter gelegenheid van 25 jaar Vrienden van de Weesper Synagoge

Optreden Niki Jacobs & Band

Met ‘The Ballad of Mauthausen’ van Theodorakis

2 oktober 2021

Aanvang: 20 uur in de Weesper Synagoge

Het is helaas niet meer mogelijk te reserveren, alle plaatsen zijn uitverkocht.

Foto Milo Dinkelaar: Niki Jacobs & band 

Jubileumoptreden door Niki Jacobs met ‘The Ballad of Mauthausen’, van Mikis Theodorakis (muziek) en Iakovos Kambanellis (oorspronkelijke tekst),speciaal voor haar in het Jiddisch vertaald. Niki Jacobs is de unieke vertolkster van het Jiddische lied. Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van de Stichting Vrienden van de Weesper Synagoge was Niki Jacobs bereid om (opnieuw, en inmiddels wereldberoemd) in de Weesper Synagoge op te treden. De Stichting werd in 1996 opgericht om de exploitatie en het onderhoud van de Weesper Synagoge, een Rijksmonument, voor haar rekening te nemen.

Achtergrond

25 jaar geleden zette de gemeente Weesp de Weesper Synagoge te koop. Dominee Dick Pruiksma maakte bezwaar tegen verkoop aan een winkelier. Daarop organiseerde een groep bewoners uit de regio zich onder leiding van prof. Arnold Heertje. Deze groep kocht de synagoge onder de voorwaarde dat een op te richten stichting Vrienden van de Weesper Synagoge de exploitatie en het onderhoud voor haar rekening zou nemen. Alzo geschiedde in 1996. De bouwkundige staat van de Synagoge is recent weer op peil gebracht. Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van deze stichting en de afronding van een grote constructieve ingreep in het gebouw, is Niki Jacobs met haar ensemble bereid gevonden om op deze bijzondere avond op te treden. Niki Jacobs is de bekende vertolkster van het Jiddische lied en heeft al een keer eerder in de synagoge gezongen.

The Ballad of Mauthausen, is een hartverwarmend concert waarin de beroemde Mauthausen liederencyclus van de helaas net overleden componist Mikis Theodorakis met tekst van Iakovos Kambanellis centraal staat; de tekst is voor deze uitvoering in het Jiddisch vertaald. Gekozen is om de liederencyclus van Theodorakis en Kambanellis – die zelf gevangen zat in concentratielamp Mauthausen – in te bedden in een breder verhaal: vanuit de tragiek van de Holocaust naar de geschiedenis van de Joden in de afgelopen 150 jaar. Tussen de grote Joodse migratiegolf aan het einde van de negentiende eeuw en de revival van de Joodse levenswijze en cultuur in de Verenigde Staten in de 20eeeuw. Door die opbouw is het groter dan enkel een ode aan onze vrijheid en eindigt de voorstelling uitbundig en vrolijk. 

Niki Jacobs zingt al meer dan twintig jaar in het Jiddisch voor een groot publiek over de hele wereld. Zij wordt internationaal gezien als een van de beste vertolkers van het Europese Jiddische lied. Haar missie begon meer dan twintig jaar geleden vanuit de wens om het Jiddisch dat vroeger in onze straten klonk weer te laten klinken in de Nederlandse theaters en ook ver daarbuiten. Samen met haar ensemble slaat zij met deze voorstelling een brug tussen het Europa van toen en de muziekliefhebber van nu. 

Informatie over Niki Jacobs:

Live on National TV 31/01/2021

Preview of the show

Trailer to the current show

Herdenking

Indië-Herdenking 2021

Op 15 augustus herdenken we dat de Tweede Wereldoorlog 76 jaar geleden in oost Azie eindigde. Dat betekende geen bevrijding maar een continuering van strijd en gevaar, waarbij nog zeer veel slachtoffers vielen. Zowel onder burgers, KNIL militairen en nationalisten.

Dit jaar is er geen specifiek programma, maar wel een korte herdenking. Iedereen die wil is welkom om even bij elkaar te komen en samen te herdenken.

De deuren openen om 20.00.

Er is koffie en wat lekkers. U bent van harte welkom!

Foto: Indië-herdenking 2019, voorouderdans door Shelly Lapré